Mieke Gerritzen giet haar Sandberglezing (8 november 2015 in SMAHK) in de vorm van een beeldverhaal en het becommentariëren van zestig fotoprojecties. Kern van haar betoog is dat we tegenwoordig zodanig door beeldinformatie zijn ingepakt dat we moeten leren ‘beeldlezen’. De maatschappij is nog te zeer gericht op tekstverklaring waarbij beeldkritiek achter loopt. “Beelden zijn meer en meer doorslaggevend in bepaalde kwesties”. Een uitspraak die goed valt te beargumenteren met bijvoorbeeld de historische foto van het schreeuwende naakte kind tijdens de Vietnamoorlog en recenter de foto van de Syrische vluchteling met een dode baby in zijn armen. Beide door vrijwel alle denkbare media herhaald, zorgden voor een omwenteling in het publieke discours.
Deze ontwikkeling leidt ook tot andere effecten zoals ‘beeldvervuiling’. Herhaling kan ook betekenisloosheid veroorzaken of onverschilligheid zoals bij reclame in supermarkten. Gerritzen munt het begrip ‘scharrelbeeld’ om aan te geven dat we het moeten hebben over de kwaliteit en oprechtheid van het waargenomen beeldmateriaal: daadwerkelijke communicatie als objectieve consument en producent. Met betrekking tot kunsttheorie komt zij tot de conclusie dat “kunst en media lopen in elkaar over; we leven in een soort representatie van de werkelijkheid”.
Tijdens de discussie worden twee gedachten benadrukt. Namelijk de toegenomen ambivalentie van beeldcommunicatie en ‘beelddenken’ als last.
In het tweede deel van de lezing sprak Geoffrey Lillemon over ‘immersive quality’. Lillemon werkt onder meer aan installaties met versies van de Ocular Rift en liet zien hoe dat in elkaar steekt en welke processen daar deel van uitmaken. Hij is nu voor het Moti bezig met een project dat zich concentreert op ‘one tot one net art’, maar juist ook met de bedoeling de immersieve kwaliteit meer gemeenschappelijk te maken. Bijvoorbeeld door een ‘public large screen’ en een mix van de enkele ervaring met de mogelijkheid tot meer uitgebreide ‘augmented’ deelname waarbij er sprake kan zijn van een inclusieve werkelijkheid. De verbinding van real time met virtuele en augmented realiteit zorgt, volgens Lillemon, wel voor een bepaalde ontmaterialisering. Doel blijft de verhoging en intensivering van het communicatiepatroon in het museum, waarbij de rol van de vormgever in relatie tot de beeldconsument flink aan de tand wordt gevoeld.
Nog bondiger: “De veranderende rol van kunst en vormgeving in de maatschappij is nog onvoldoende onderzocht. Door het fenomeen beeldcultuur hoog op de agenda te plaatsen maken we hier een begin mee. Beeld is een leidend principe in onze samenleving geworden en is vaak bepalend bij belangrijke kwesties.”
Op 18 december biedt Moti Breda de première, een eerste glimp van dit project MOTI V.R. Kijk op MOTI’s Launch for the happy view
